روزنامه سفیر ایلام

سفیر ایلام |معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ایلام در طرح یاوران تولید ضمن معرفی عوامل تخربب جنگل‌های زاگرس اظهار داشت: زراعت زیر اشکوب یکی از مهمترین عوامل تخریب جنگل‌ها می‌باشد که سبب تشدید فرسایش خاک، جنگل‌زدایی، تخریب کیفی توده‌های جنگلی و به خطر افتادن زادآوری طبیعی می‌شود.

فریدون سلیمانی، افزود: ورود تراکتور به زیراشکوب جنگل و شخم‌زدن و زیر رو کردن آن سبب تخریب ساختمان خاک شده، خاک سطحی در معرض فرسایش قرار می‌گیرد که این امر تغییر کیفیت فیزیکی و شیمیایی خاک را به دنبال دارد و بر تغییر خصوصیات بیولوژیکی خاک نیز تأثیر می‌گذارد و سبب از بین رفتن میکروارگانیسم‌های مفید خاک می‌شود.

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ایلام ادامه داد: شخم زدن عمیق خاک باعث افزایش میزان تبخیر و افزایش خشکی تا عمق زیادی از خاک می‌شود که این موضوع میزان رطوبت خاک بستر رویش را کاهش می‌دهد که در اثر آن زادآوری طبیعی به شدت دچار تهدید می‌شود و نهال جدید در صورت رویش قادر به استقرار و ادامه حیات نیست. همچنین، کاهش کیفیت بستر رویش و کاهش حاصلخیزی خاک در اراضی جنگلی سبب طغیان آفات و بیماری‌ها و به دنبال آن زوال یا خشکیدگی بلوط خواهد شد.

سلیمانی گفت: ورود بیش از حد دام و چرای بیش از ظرفیت نیز یکی از مهمترین عوامل تخریب جنگل‌ها می‌باشد که سبب کوبیدگی و فشردگی خاک، چرای سنگین و تخریب پوشش علفی زیراشکوب می‌گردد که این پوشش علفی خود به عنوان گونه پرستار نقش کلیدی در زادآوری طبیعی جنگل‌ها دارند.

در ادامه ناهید جعفریان، چرای دام، آتش سوزی، بهره‌برداری غیراصولی از محصولات فرعی جنگل و آتش‌سوزی را از دیگر عوامل تخریب جنگل‌های زاگرس عنوان کرد.

به گفته وی، برداشت بی‌رویه گیاهان دارویی در عرصه‌های منابع طبیعی بخصوص در سال‌های اخیر که منابع طبیعی به علت خشکسالی‌های مداوم دچار تنش شدید اکولوژیکی شده است باعث آسیب رساندن به گیاهان داروئی، کاهش سطح و تراکم و در نهایت انقراض برخی از گونه‌های ارزشمند گیاهی شده است.

وی ادامه داد: برداشت صمغ سقز در درختان بنه یکی دیگر از عوامل تخریب می‌باشد که در بهره‌برداری‌های انجام شده تعداد زیادی شیار بر روی پوست تنه و شاخه اصلی ایجاد می‌شود. تعداد زیاد شیار و ابعاد آن به لایه کامبیوم آسیب رسانده و فعالیت‌های فیزیولوژیک درخت را دچار مشکل و دیرزیستی را کاهش می‌دهد. بهره‌برداری از میوه و بذر درختان در سطح وسیعی در رویشگاه‌های زاگرس انجام می‌گیردکه یکی از مهمترین تهدیدهای تجدید حیات گیاهی و و تنوع زیستی جانوری در منطقه زاگرس است.

وی با اشاره به این که چرای دام و جمع‌آوری بذر بیشترین اثر منفی را در تجدید نسل دانه‌زاد دارند، افزود: پوشش علفی ناچیز در جنگل‌های زاگرس نمی‌تواند پاسخگوی تعداد زیاد دام‌های وارد شده به این عرصه‌ها باشد، از این رو برخی مناطق باید قرق شوند و ظرفیت چرا در مراتع مشخص شود.

محقق مرکز تحقیقات عنوان کرد: حفظ و احیای عرصه‌های جنگلی نیازمند مشارکت جوامع محلی و ذینع است که با ارتقای دانش و اطلاعات مردم و تبیین جایگاه آنها در اجرای برنامه‌های حفاظتی و نیز بهره‌گیری از ظرفیت نهادها و گروه‌های محلی امکان‌پذیر است و بدیهی است که بـدون حضـور و مشارکت جوامع محلی، کلیه اقـدامات انجـام شـده در زمینه حفظ و احیاء منابع طبیعی و جنگـل‌هـا بی اثر خواهد بود، چرا که ادامه حیـ ات و معیشـت ذینفعـان بیشتر وابسته به منابع طبیعـی و محیط‌زیسـت اسـت .

گفتنی است، طرح یاوران تولید با عنوان بررسی عوامل تخریب عرصه‌های طبیعی و جنگل‌های زاگرس در بخش سراب، شهرستان ایوان برگزار شد.